Jericho en de Jordaan
We stonden achter een benzinestation waar mensen de wc zowel buiten als binnen goor maken, maar vanaf deze plek hadden we prachtig uitzicht op de meest ronde berg die ik ooit had gezien met daarop een kerk. De foto’s zijn goed gelukt, maar wees blij dat je door de foto niet kan ruiken.
Ze zeggen dat je door reizen jezelf beter leert kennen en dat was achter dit benzinestation toch maar mooi gelukt. Ik had nu een beter antwoord op de vraag: ‘welk fruit zou jij zijn als je een fruit zou zijn?’. Mijn antwoord was altijd: ‘aardbeien, want die zijn lekker en pittig.’ Maar dit gaat veranderen in: ‘Savas, stekelig van buiten maar zoet van binnen’. Er stond een hele hoop van deze cactusachtige vrucht.
Het voelde alsof we deze ochtend naar een verschrikkelijk spannende wedstrijd tennis aan het kijken waren. Jakkov was de verslaggever: ‘Kijkt u maar naar recht, kijkt u maar naar links, andere links, enzovoort (of zoals in zijn woorden ‘en meer van dat soort’). Voor de reizigers die met de blog meelezen, turf morgen vooral even mee. Ik kwam vandaag op de 17x dat Jakkov zei: ‘en meer van dat soort’.
Onze eerste stop was vandaag op een bijzondere plek, waar het hier van stikt in Israël. We waren op de plek Jezre’ el. Op de plek waar wij stonden speelden zich een aantal bijbelse verhalen af. Van de verhalen was mijn favoriet toch wel het verhaal van koning Achab.
Koning Achab wilde de wijngaard van Nabot hebben als uitbreiding van zijn paleis. Maar Nabot wilde het niet afstaan omdat het al generaties lang in zijn familie was. Zelfs wanneer de koning met geld kwam of met het aanbod voor een nieuwe wijngaard wilde Nabot er niets van weten (ik snapte Nabot wel, want de wijngaard die wij zagen lag in het meest vruchtbare plekje van het dal). Izebel was de vrouw van de koning en vond het achterlijk dat ze niet gewoon de wijngaard konden krijgen, want ja het was toch voor de koning. Izebel liet Nabot vermoorden door hem te stenigen en de koning erfde de wijngaard. God strafte Izebel en de koning door Elia te sturen met de volgende boodschap: De honden zullen jou bloed drinken zoals zij dat bij Nabot hebben gedaan en zo zal het ook met je nageslacht gaan.
Op de plek waar wij zaten was dus heel wat bloed gevloeid. Ik vond het erg cool om de bijbelverhalen nog eens te horen maar dan terwijl je zelf in het decor zit. De ruïnes van het paleis waren al bekend maar afgelopen jaar is er een wijngaard gevonden. Tuurlijk lag er geen bordje met: ‘wijngaard van Nabot’, maar de omschrijving van de plek in de Bijbel en alle archeologische opgravingen eromheen komen wel verdacht veel overeen. Het valt me steeds meer op dat je om de meeste bijbelverhalen echt niet heen kan. Tuurlijk blijft geloof, geloof en kan je over het bestaan van God nog speculeren, maar zodra je zelf door deze plekken loopt, is het bewijs van de Bijbel niet zo ver meer. Sterker nog, maar een vlucht van 4 uur van huis vandaan.
Het was falafel-tijd. Oma smachtte naar een cappucino dus dat gingen we bij een wegrestaurant halen. We kregen te horen dat ze geen melk hadden, maar ik zag toch echt een koffieapparaat staan met opschuim-dinges. Het was niet dat de melk op was, maar ik kreeg te horen: ‘gij zal het lam niet in eigen melk bakken’. Dus dat betekende automatisch dat dit restaurant in het hele pand geen melk verkocht want ze verkochten kip, super logisch. Ik zei nog: ‘het is niet dat ik je vraag de melk over mijn broodje kip te gooien’, maar het had geen zin. Zo loop je dus om de 10 minuten tegen een regel aan. Wel mooi dat deze mensen met alles bezig zijn met geloof, terwijl dit het meest van de tijd objectief gezien gewoon ziek onhandig is. Ik ben toch blij dat het voor ons wat makkelijker is.
We reden weer door en kwamen langs een oud amfitheater. Die mensen wisten wel van bruut entertainment. Vechten tot de dood, mensen tegen mensen, mensen tegen dier, enzovoort. Je kon het onderkomen van de dieren en gevangenen zien zitten.
We reden door en kwamen langs de groene grens. De grens van Israël naar Palestijns gebied is duidelijk te zien aan de bebossing. Wij reden van Israël Palestijns gebied in, dus we konden langs het prikkeldraad en de beveiligde muren gewoon doorrijden. Als we vanaf Palestijns gebied Israël in wilde rijden, dan was het heel anders geweest en moesten we door een grondige screening. Ons werd verteld dat het goed door het leger werd beveiligd, maar ik heb er niet veel van gezien.
Tegenwoordig is er vrede tussen de Jordaniërs en Israëlieten. Maar er zijn nog wel extremisten vanuit Jordanië die het op Israël gemunt hebben. Jordanië zelf zorgt voor de beste beveiliging tegen deze extremisten, want ze willen de vrede met Israël niet in gevaar brengen. Spanningen zijn er nog wel, want een tijdje terug werd een vlaggenmast voor een wapen aangezien en daar was een hele ophef over. Als toerist merk je van deze spanning weinig of we kijken met te naïeve ogen.
Ik kijk sowieso met te naïeve ogen heb ik vandaag gemerkt, want aan tafel vertelde een aantal mensen mij dat we gisteren op een berg bommen vanuit Syrië konden horen vallen, maar dit is mij (als enige van de groep) totaal ontschoten, want ik was bezig met ronddolen en foto’s maken.
De spanningen zijn niet alleen vervelend voor de veiligheid, maar ook voor het onderhoud van archeologische fondsen. Deze worden rondom de grens vaak vernield vanwege politieke redenen. Wat die redenen dan zijn, geen idee, maar de buurlanden hier gunnen elkaar sowieso het licht niet in de ogen.
We reden richting Jericho. Voor wie Jericho niet kent, Jericho was/is een stad met een ontzettend grote muur eromheen. Het verhaal in de bijbel gaat als volgt: God had beloofd de Israëlieten binnen te laten gaan in Jericho. Jozua moest met een aantal anderen rondom de stad lopen. Dit moest hij 6 dagen herhalen en de zevende dag moest hij het 7x doen met ontzettend veel lawaai. Zo viel de muur kapot en konden ze Jericho in. Wij reden met de bus om Jericho heen, maar Jakkov zei dat we dit niet te vaak gingen doen anders moesten ze die hele muur weer opbouwen, ook zo lastig om dat elke keer te moeten doen.
De hele rede waarom wij zo dicht bij de grens waren, was omdat we langs de rivier de Jordaan gingen waar Johannes de doper heel veel mensen en ook Jezus had gedoopt. Voordat we de bus uitgingen werd ons nog even vluchtig verteld dat we dichtbij elkaar moesten blijven, want er lagen nog mijnen en dat maakt zo’n ontzettend lawaai. Jakkov maakte er een grapje van, maar de hekken met waarschuwingsborden leken toch niet zo grappig. Gelukkig zijn ze al tijden bezig met het opruimen van de mijnen.
De Jordaan staat in deze tijd van het jaar op z’n laagst. Aan de ene kant was het super mooi dat onze gehele groep al gedoopt was, maar aan de andere kant was er natuurlijk geen betere plek om gedoopt te kunnen worden dan hier. Er was een andere groep die massaal gedoopt werd op een erg aparte manier. Het leek voor mij gewoon op volwassen die met water aan het spelen waren, erg heilig leek het ik elk geval niet. Aan de andere kant was er nog een groep massaal aan het dopen. Deze waren gekleed in witte gewaden die je voor 8 sjekel uit de giftshop kon halen. Dit ging erg snel, ook dit leek mij persoonlijk niet helemaal de manier.
Op de foto’s kan je zien hoe heet het er was. Als je een voorstelling hebt gemaakt dan mag je er nog wat graden bij denken. Ik weet niet of het aan de hitte lag, maar het meer zag helemaal bruin en er vlogen allemaal vliegen. Het ziet en ruikt er inderdaad naar water dat er al 2000 jaar ligt te rotten. Ik was eigenlijk wel blij dat ik al gedoopt was en dat er geen soldaten, gore vliegen en haast bij aan de pas kwam. Maargoed, het was gelukt een Jordaanse soldaat in het wild te spotten en we hebben de Jordaan gezien, dus het tripje was een succes. Daarnaast hebben we daar een korte bijbelstudie gehouden en was de heilige geest duidelijk aanwezig. Misschien kan je hem spotten op een van de foto’s.
We reden langs de laagste plaats ter wereld. Daar is het 400m onder zeediepte. We reden langs geparkeerde kamelen en zagen rondvliegende roofvogels (die met die kromme snavels uit ICE-age).
Als laatst kwamen we bij een plek waar oude boekrollen zijn gevonden en was ons winkelen beloofd. In veel grotten in bergen waren er oude boekrollen verstopt die geleerden vroeger hadden volgeschreven met stukken uit de bijbel. In de eerste eeuw was er geen boekdrukkunst dus overschrijven was de kunst. Het lijkt mij vooral een extreme kunst van geduld.
Tuurlijk was dit allemaal heel indrukwekkend, maar ik was eigenlijk vooral onder de indruk van de anonieme pottenbakker. De rollen zijn in allemaal potten gevonden. Er was dus een pottenbakker die zo goed potten kon maken dat de potten en deksels precies op elkaar aansloten. Dit werk deed hij zo precies en goed met de hand (besef dit was de eerste eeuw), dat 2000 jaar later de boekrollen die in die potten zijn gestopt nog steeds heel waren. Ze zijn beschermd tegen zon, regen, kou, wind, zuurstof en noem maar op. Dan denk je dus dat je een onbelangrijk baantje hebt, maar zonder die man of vrouw, je weet het niet, hadden wij dus nooit zoveel bijbelse bewijzen gehad.
De tijd was daar. We mochten winkelen, maar wat een tegenvaller was dat. Jakkov weet duidelijk niet wat winkelen is. We werden met de hele groep in een veel te grote souvenirshop gedumpt en hij zei: ‘ik kom jullie na een uurtje weer ophalen’.
Het voelde een beetje als toen me moeder vroeger me broertje afzette in de Ikea ballenbak om dan vervolgens een hoofdpijn-vrij uurtje te ervaren.
De winkel stikte van de Ahava cosmeticaproducten uit de dodezee, die mij wel interessant leken. Helaas stikte het ook van de toeristenprijzen, dus mijn interesse was snel over. Bleek achteraf dat Els niet met één maar met twee Ahava tasjes te lopen. Tja, je hebt luxe paarden en nòg luxere paarden. Ik moest wel lachen om een aantal producten uit de souvenirshop. Niet alleen kon je voor het Joodsegeloof kruizen kopen en bedeltjes met stukken uit de thorah erin, maar je kon ook de hand van Fatima in het zilver kopen en ontelbaar veel geluksbedeltjes, voor elk wat geloofs, als je maar betaald. Ik twijfelde nog om een choker met de Eiffeltoren eraan te kopen, maar het leek me dan vooral leuk om te kunnen zeggen: ‘ja, die heb ik uit Israël’.
Onze trip stopte bij een nieuwe accommodatie waar we heerlijk hebben gegeten in werelds lelijkste eetzaal. Op onze terugweg van de eetzaal kwamen we de buschauffeur aan de waterpijp tegen, dat beloofd een hoop goeds voor morgen.
Al met al was het weer een prachtige dag en wil ik Jakkov bedanken voor het op tijd bestellen van de pelikanen, ooienvaars en gazellen die we onderweg hebben gezien. Ze waren keurig op tijd en stonden precies op de afgesproken plekken.
Is de achternaam van die Jakkov Nov? Dan is-ie al lekker op jaren, want 43 jaar geleden leidde hij een groep waar ik in meeliep. Maakt hij bij controles nog de grap dat je niet je mond open moet doen, maar je tas, als ze zeggen: open je bek, please?
BeantwoordenVerwijderenDie grap heeft hij ook een paar keer gemaakt bij ons. Maar hij zei dat zijn achternaam anders was. Het zou best kunnen alsnog, want hij doet dit werk al heel lang.
Verwijderen